PlusKlusKlas gaat groeien

Het voelt meer als een huiskamer dan als een klas als je met drie leerlingen werkt. Vandaag waren we met vijf kinderen. Een meisje en een jongen kwamen kijken of de PlusKlusKlas wat voor ze is. Als je zag hoe ze bezig waren en op wat voor manier ze meededen was dat zeker het geval. Goed om te merken dat meisjes ook steeds meer gezien worden. Doordat meisjes zich aanpassen, vallen ze vaak niet op en lijkt er geen noodzaak te bestaan om onderwijs aan te passen. Jongens gaan vaker 'wangedrag' vertonen en roepen daarmee eerder op tot actie. Heel vaak bestaan verrijkingsgroepen voornamelijk uit jongens.
Vandaag geen proefjes maar bekijken hoe je zelf een boot kunt maken van kosteloos materiaal. Daar wordt heel verschillend mee omgegaan. De een gaat met precisie en technisch inzicht een mast laten verzinken in een op maat gemaakt gat in zijn piepschuim bodem. Heel gedetailleerd voegt hij belangrijke scheepsonderdelen toe. Het andere uiterste is de jongen die een plastic bakje ter hand neemt en meldt dat dat zijn boot is. De een is meer gewend om met materialen te werken dan de ander en heeft er ook meer aanleg voor, zoveel is wel duidelijk. De anderen maken weer hun eigen variant. We hebben de zaagjes van Makedo erbij gegeven. Heel leuk om toe te passen op het piepschuim. Die balletjes maken en gebruiken is heel aantrekkelijk. (Uren staan vegen en stofzuigen aan het eind en na de les.)

 We hebben ook een lied gemaakt. Dat wil zeggen dat we het lied 'Varen, varen, over de baren' hebben uitgebreid met eigen coupletten.  Zo ontdekten we dat het 'ons' lied werd en ook dat het een heel lang lied kon worden als we dat wilden. De fantasie van de kinderen ging vooral richting de zeedieren die we onderweg tegen zouden komen op de baren. Zo hebben we nu: Een dolfijn springt het water uit, hij zwemt mee met onze schuit en Er kwam toen ook een zeehond aan met een prachtig rijmwoord: oceaan. Dus dat werd: Hij speelde in de oceaan.
We moesten nog iets met een orka. Een orka met zijn zwarte vin, duikt het zoute water in.

Deze week konden we de 'architectenset' neerzetten om te kijken hoe kinderen ermee spelen. Wij doen mee in een pilot van spelontwikkelaar Meeple, een bedrijf dat praktisch genoeg in Delft zit. De verbindingsstukjes van Tom TecT kunnen nu ook bevestigd worden aan plankjes van verschillende maten en doorzichtig perspex, waardoor er weer heel nieuwe mogelijkheden ontstaan. En de constructeurs onder ons zagen meteen de mogelijkheden.
Met klei kun je trouwens ook heel leuke constructies maken. Gekleurde sneeuwpoppen bijvoorbeeld. Aan het einde van de ochtend stond er een familie van een stuk of zes popjes!
Meer foto's.

We wilden zó graag rekenen!

Anders zijn

In de tweede bijeenkomst van de Clever Kids-training hebben we het ook over ‘anders  zijn’. De meiden zijn hoogbegaafd, ze hebben allemaal dingen genoemd die ze ervaren en die binnen het beeld van hoogbegaafdheid passen, maar hoe is dat nou in de praktijk? Voel je je anders dan de anderen in je klas?

Als bepaalde vraagstukken voor jou zó makkelijk zijn, zó voor zich spreken, is het bijna onmogelijk je voor te stellen dat een ander daar heel erg over na moet denken of het niet zou weten. Dan merk je dus dat het voor jou blijkbaar heel anders is.

Een meisje vertelt dat als een ander iets vervelends vertelt dat haar is overkomen, zij dan ook bijna moet huilen. Zij heeft het idee dat ze zich beter voor kan stellen hoe anderen zich voelen dan de meeste andere kinderen.

Een ander vertelt dat ze met een vriendinnetje in de klas (ook hoogbegaafd), zo graag wilde rekenen dat hun boeken stiekem mee naar buiten hadden genomen onder de pauze. De andere kinderen vonden dat onbegrijpelijk. Toen was ze behoorlijk ‘anders’.

Wat is leren, wanneer doe je dat?

We praten over ‘wat is leren?’, ik stel dan altijd de vraag hoeveel procent van de tijd ze iets leren op school. Er wordt nagedacht en ik krijg antwoorden tussen de 2 en 5%. Ik snap dat ze willen versnellen!! Deze meiden hebben heel goed in de gaten dat ze moeilijker werk nodig hebben. Wat hen persoonlijk tegenhoudt: De meesten van hen hebben wel een indruk van de kinderen die een groep hoger zitten en die vinden ze (toevallig of niet) niet leuk. Eentje rekent wel een groep hoger maar gewoon in haar eigen klas omdat de bovenbouwgroepen in een ander gebouw zitten. De vriendinnen die ze heeft, zijn fijn, die geef je niet makkelijk op.

Een juf kan ook motiveren om in je huidige groep te willen blijven. De lieve juf kan heel lief en goed uitleggen. Dat heeft ze aan het begin van het jaar een keer gedaan bij het extra pluswerk. Ik weet dat dit meisje ernstig voorloopt op de lesstof, veel uitleg zal ze in de loop van dit jaar niet nodig hebben, schat ik in.

Misschien blijkt hier een reden om aan deze training mee te doen: als ze iets niet snapt, zou het kunnen dat ze dat als naar ervaart en een lieve juf nodig heeft om het niet-snappen goed op te vangen. Als je iets niet snapt, zou ‘dom voelen’ op de loer kunnen liggen. Dat is een gedachte die we gaan tackelen in de training.

PlusKlusKlas. Meten en weten

Vandaag hadden we het uiteraard over sneeuw. Vorige week hadden we niet kunnen denken dat er nu nog steeds sneeuw zou liggen. Dat was mooi voor een van de jongens, want die had thuis een eigen proef met sneeuw bedacht: als je water met sneeuw mengt, en je laat het bevriezen, wat gebeurt er dan? Gewoon door het buiten te laten staan kon hij dat onderzoeken, zo koud was het. Het was ijs geworden.
Mooi dat het idee van onderzoek naar wat er gebeurt als... aanslaat en nieuwe vragen oproept.
Op de beamer konden we zien wat er met het bakje sneeuw gebeurd was: de stand van het water van de gesmolten sneeuw was echt veel lager. De plakker van de sneeuw zat op 3 cm, en die van het water maar op 1 cm. Het proces was toen nog niet afgelopen, want nu was het bakje helemaal leeg, hoe was dat dan gekomen? Opgedroogd, verdampt.
De jongen die vorige keer vertelde dat een vlok bestaat uit heel kleine onderdelen had gelijk, dat zijn de sneeuwkristallen. Op plaatjes waarop je vlokken heel erg vergroot ziet, kun je zien dat er heel veel ruimte en dus lucht tussen al die kristallen zit. Als het smelt neemt die lucht geen plaats meer in. Dat er veel lucht tussen vlokken zit, merk je ook als je een sneeuwbal maakt want dan knijp je alle lucht eruit om hem steviger te maken en zo wordt hij ook kleiner.
Alle spelletjes zijn nog steeds heel aantrekkelijk en uitdagend ook in sommige gevallen. Er is gekauwd op oplossingen (en niet opgegeven!), gerekend en nagedacht over getallen onder de nul, het havenspeelgoed riep op tot fantasiespel met vervoer van eten.
De kinderen vinden het echt heerlijk dat ze de kans krijgen om hun eigen weg en activiteiten te kiezen, dat past ook bij de behoeften van hoogbegaafden: ze willen graag autonomie. We moeten dan ook ons best doen om ze er allemaal bij te krijgen als we nog wat actie willen omtrent drijven, zinken, het hoe en waarom van stijging van de waterspiegel. Een van de drie lijkt niet heel erg op te letten en meer met andere dingen bezig te zijn, maar blijkt uiteindelijk best wat opgepikt te hebben. De oudste kan het denkproces goed op gang brengen. Het waterniveau stijgt als de boot zwaarder beladen wordt. De jongste krijgt het inzicht: de boot zakt dieper en het water kan er niet doorheen. Dus gaat het water eróm heen en gaat dus stijgen. Je ziet de hersens werken. Eigen bootjes maken van aluminiumfolie, kijken hoeveel knikkers erin kunnen voor het zinkt, wow, best veel, de hoogste komt op 58! Dat is knikkers vissen.
De meetlinten roepen meetacties op. Er is een lint van drie meter en een grotere die 5 meter kan meten. Het lokaal is groter, maar dan kun je je vinger bij het einde van het meetlint houden en van daaraf verder tellen met meten. Dat is nieuw, maar gauw opgepikt. Ons lokaal is 1080 cm (500+500+80) lang en 644 cm breed, om maar eens wat te noemen. Klik om meer te zien.

Een veelzijdige ochtend. Volgende week gaan we met Plons beginnen, als voorbereiding van een bezoek aan het Maritiem Museum in   Rotterdam.

'Clevere' meisjes

Voor het eerst heb ik een groepje voor de Clever Kids-training dat alleen uit meisjes bestaat.(Klik hier voor inhoudelijke informatie over de training).  Allemaal groep 5 of 6. Dat geeft een andere dynamiek. Ze zijn wat meer geneigd te praten en te vertellen, maken sneller contact met elkaar. Ik vertel wat over mezelf, personen en dingen die bij mij horen en die ik in een mindmap teken, als voorbeeld van hoe ze dadelijk zelf aan de slag gaan.
Vast onderdeel dat ook langskomt is hoogbegaafdheid, wat betekent het, hoe ervaren zij het. Er komen allerlei ervaringen naar voren die ik hier met jullie deel.

Zoals jullie zien geven ze allemaal heel duidelijk aan dat versnellen hun heel fijn lijkt (ze hebben er allemaal over nagedacht), maar dat sociale motieven hen tegenhouden. Dat vind ik een interessant gegeven, iets om over na te denken. Of versnellen een wenselijke optie is, moet voor ieder kind apart bekeken worden. De sociale impact van een groep doorschuiven speelt daarbij natuurlijk een heel belangrijke rol. Voor sommigen wordt ervoor gekozen om bepaalde vakken te versnellen zodat ze voor het overige nog in hun eigen groep kunnen blijven. Als bijvoorbeeld rekenen in een groep hoger gevolgd wordt, heeft het kind de gelegenheid om een indruk te krijgen van de kinderen daar. Of je dan ook doorhebt of je daar vriendinnen zou kunnen krijgen? Ik ga het navragen bij de meiden.

PlusKlusKlas: De kracht van water

 

De tweede dag PlusKlusKlas, we hadden er allemaal weer zin in. De kinderen kwamen al anders binnen dan de vorige keer, het is niet nieuw meer en ze weten een beetje wat ze kunnen verwachten. Dat betekent dat de een zich meteen op het monsterspelletje van vorige keer stort en de ander zich vrij genoeg voelt om te bekijken wat er allemaal in de kasten te vinden is. De vorige keer meldde een moeder het al: normaal klampt haar zoon zich aan haar vast als de school begint, nu gaat hij meteen aan de slag met wat hij allemaal ziet. Een andere jongen gaat zo op in zijn bezigheden dat hij geen aandacht meer kan opbrengen voor het gedag zeggen van zijn moeder, zijn dag is begonnen.
Nu alle kinderen zich vrijer voelen, merken we dat leeftijd nauwelijks een rol speelt. Dat is fijn in zo'n klein groepje.

Vandaag wordt ook nieuw constructiemateriaal uitgeprobeerd:  laQ (spreek uit ‘la kjou’).  Kleine bouwelementjes die je een beetje moet leren kennen en die daarna eindeloze mogelijkheden bieden, zowel in het platte vlak als in 3D. Omdat het niet meteen makkelijk was, dreigde een jongen af te haken, maar gelukkig was hij met een beetje hulp te motiveren om zijn dino af te maken.

Terwijl er twee gefocust waren op hun bouwsel, was de derde een spel aan het spelen waarbij hij met stoelen een ingenieuze verplaatsingstechniek toepaste, een soort parcours met een eindlanding. Wij konden precies volgen wat er gebeurde want tijdens het spelen vertelde hij dat voortdurend hardop. Interessante bewegingen deed hij nog eens, nu ‘in de herhaling’: in slow motion bewoog hij zijn lijf naar het eindpunt. Geweldig om te zien.

De volgende deel van de ochtend hebben we besteed aan proefjes met water. Een zak vol zware stenen is behoorlijk moeilijk te tillen, probeer je het daarna in een bak met water op te tillen dan hoef je ineens veel minder je best te doen en lijken de stenen lichter.  Hoe kan dat? Het water duwt terug. Daar willen we meer van weten. Klei in de vorm van een balletje zinkt, maar als je er een bootje van maakt blijft het drijven, zagen we toen we dat uitprobeerden. Het water heeft dan meer oppervlakte om terug te duwen  en het bootje is dan licht genoeg. Daarna is het natuurlijk leuk om het bootje weer te verzwaren met knikkers en te kijken wanneer het zinkt.

We hadden nog een extra proef, ter plekke bedacht: we vullen een bakje met sneeuw en laten dat smelten. Is het niveau van het water dan hoger of lager dan dat van de sneeuw? Ze doen tegenstrijdige voorspellingen. Het water zal hoger staan omdat een vlok uit heel veel kleine deeltjes bestaat en als dat allemaal water wordt, wordt het meer. De ander verwacht dat het minder wordt. De kinderen werden opgehaald voor de sneeuw gesmolten was. De juffen hebben plakkertjes geplakt tot waar de sneeuw en tot waar het water kwam. We verklappen de uitkomst nog niet, we gaan het volgende week zien! Voor meer foto's klik hier.

De PlusKlusKlas is een initiatief om jonge kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong passend onderwijs te bieden. Klik voor praktische informatie over de PlusKlusKlas

Bijeenkomst van HB 015

HB 015 is een platform dat zich richt op verbinding van iedereen die iets wil betekenen voor hoogbegaafde kinderen in de regio Delft.
Binnenkort een informele bijeenkomst in Café Einstein.

Meer bijzonderheden vind je in de uitnodiging (klik voor vergroting).
Wil je via de mail op de hoogte gehouden worden, dan kun je je aanmelden via info@hb015.nl.

PlusKlusKlas. Kop eraf!

Nee, dit is geen verslag van kannibalistische neigingen, maar van  de allereerste bijeenkomst was van de PlusKlusKlas vandaag. We zijn gestart met drie kinderen, een kleine groep dus, maar dat kan groeien. De kinderen waardeerden het in ieder geval dat het zo lekker rustig was. Na binnenkomst storten ze zich meteen op de spellen die er staan. Het is mooi om te zien dat een kind gegrepen wordt door een bepaald denkspel en zijn best doet om iedere nieuwe uitdaging te lijf te gaan (hij kon nauwelijks stoppen). Vandaag was vooral kennismaken met elkaar en met hoe het werkt in zo'n PlusKlusKlas.

De moeders en de juffen gingen eerst praten, daarom begonnen we wat later. We maakten een klein kringetje en om ons aan elkaar voor te stellen. Dat kreeg vorm doordat we hen gingen tekenen op ware grootte, daarna tekenden ze er iets bij dat heel erg bij hen past. Zo ontstonden een keeper bij voetbal, een darter en een jongen die van Lego houdt. Het inverven van de tekeningen kostte veel tijd, zodoende komden de proefjes volgende keer aan de beurt. De jongens hebben zich prima vermaakt, ieder kind kwam op zijn eigen tempo los. We hebben een boodschappenlijstje gemaakt want volgende keer willen ze uitvinden wie er het langste is en we hadden nog geen meetlint. Verder hebben we van de jongste deelnemer en gigantisch hoog getal geleerd: quadriljard!
Het verhaal dat voorgelezen werd ging natuurlijk over de zee want dat is het thema de komende weken. Heeft de zee een begin en een eind? En misschien zelfs een midden? Kofi gaat het prachtige verhaal van Annemarie van Haeringen (what's in a name) op zoek.
We hebben een woordweb gemaakt verschillende soorten dieren die in zee leven en allerlei soorten boten die er varen. In zee kun je ook duiken. Er kan nog veel meer mee, dat gaan we volgende keren zien. Het was een heel leuke ochtend en we hebben nu al zin in volgende week woensdag, yes!
Klik hier voor meer foto's. Ben je geïnteresseerd in dit initiatief? Voor meer informatie: kolibrie-kindercoaching.nl

Exploreren, dat gaan we doen!

Deze vakantie kon ik mooi gebruiken om achterstallig leeswerk in te halen, bijvoorbeeld van een aantal artikelen in het tijdschrift Talent. Het nummer van juni ging onder andere over executieve functies, Hanna Swaab (Universiteit Leiden) vertelt daarover in een interview. Voor een succesvolle schoolloopbaan moet je naast een hoge intelligentie ook beschikken over een goede zelfregulatie, zodat je je denken, gedrag en emoties kunt sturen. Dit is trouwens niet alleen belangrijk op school maar speelt ook een grote rol in het sociale functioneren.

Wat mij betreft was de uitspraak “voor het planmatig uitvoeren van een taak is behalve verbaal redeneervermogen, ook veelal visueel overzicht nodig” opvallend. Verbale analyse alleen is vaak niet genoeg bij plannen en organiseren. Door een visuele voorstelling te maken van het eindresultaat kun je overzicht krijgen en een plan maken. (Aangehaald voorbeeld: hoe ziet je kamer er opgeruimd uit? Dan kun je bedenken wat je moet doen om het zover te krijgen). Zo bezien is beelddenken weer een hele goede eigenschap.

In het artikel staat een een schema hoe je succesvolle exploratiestrategieën kunt ontwikkelen bij kinderen. Ik heb deze informatie verzameld in een mindmap. Het geeft een heel praktisch overzicht van opeenvolgende stappen hoe je dat aan kunt pakken, met startvragen. 

Dit is de manier waarop we willen gaan werken in de PlusKlusKlas. Voor mij is deze mindmap een handige kapstok.

Vanuit de Universiteit Leiden wordt onderzoek gedaan naar het effect van trainingen voor ouders en leerkrachten op de ontwikkeling van executieve functies bij kinderen, op de site van Talentenkracht is hier meer over te lezen. Toevallig heb ik pas vragenlijsten hierover in zitten vullen, en mijn dochter ook, want de school waar zij zit doet mee aan dit onderzoek. Ik ben benieuwd naar de resultaten!

Voor iedereen:

Buitelingen in mijn hoofd

Ik werd behoorlijk vroeg wakker vandaag: 6 uur, terwijl ik me verheugd had op uitslapen. Dus in eerste instantie baalde ik. Maar nu zit ik dus in alle vroegte achter de computer, met een absolute drang om te verwerken wat er allemaal door mijn hoofd schoot daar in het donker in mijn warme bed. Uitlokkende gedachte: ik moet een naam  hebben voor mijn training. Om een goede naam te kunnen verzinnen bedacht ik woorden waarop die gebaseerd is, wat er gebeurt, en de ene gedachte lokte de andere uit, waardoor ik het idee kreeg dat ik een soort van overliep. Het ene idee buitelde over het andere heen.

Ik dacht nog: Oh ja, brainstormen doe je het best in heel ontspannen situaties. Maar zo ontspannen was ik op een gegeven moment niet meer, ik moest eruit om al die ideeën op te schrijven en te verwerken.

Het voorgaande typte ik op 19 december, 's morgens vroeg. Daarna ging ik eerst een idee vormgeven dat al langer bestond en dat bij die buitelingen voeding had gekregen : 

Een pubertraining ontwikkelen. Met dezelfde elementen als de training zoals ik hem tot nu toe geef, maar dan korter en intensiever, een soort boost.  Omdat ik er zo over na had gedacht was er een schema in mijn hoofd ontstaan waar ik mooi een plaatje van kon maken.

Was het het handigst om daarmee te beginnen? Neen. Ik moest mijn artikel voor het tijdschrift Talent schrijven, dat had een deadline. Maar aangezien die deadline pas tien dagen later was, kon ik die prioriteit  mooi opzij schuiven. Iets visueel maken is te allen tijde leuker dan wat dan ook. Dus dat is waar ik eerst mee bezig ben geweest.

Oh ja, en plaatjes zoeken die passen bij deze blog. Ik kan niks leukers bedenken dan plaatjes zoeken of maken. Zodra ik ook maar enige aanleiding zie, surf ik internet op om van de gekste woorden afbeeldingen te zoeken.  Voor de blog van vandaag vond ik deze het meest passend.

Het schilderij heet ook gedachtenstroom. Het geeft de buitelingen en de blije opwinding goed weer.

Schilderij van Nathalie Guerra 

Nu, op 1 januari is het artikel geschreven en doorgemaild, de eerste reactie was positief, ik heb een naam voor mijn training: Clever Kids-training. De training voor middelbare scholieren staat in de steigers, hoeft alleen nog wat meer uitgewerkt te worden en dan is hij klaar voor uitvoering. Ik heb een beslissing genomen omtrent de PlusKlusKlas: weinig aanmeldingen, maar toch starten en zij-instroom stimuleren. En tussendoor: Nieuwjaarskaart gemaakt, aan iedereen gemaild en op de Facebookpagina van Kolibrie gezet.

Tussen al die beslommeringen door heb ik nog een gevoel van vakantie ook, tot mijn eigen verbazing.

Een goede start van het nieuwe jaar voor iedereen!